Pijak i Myśliwy – „polscy” sułtani Imperium Osmańskiego
19 lutego 2024, 10:04Państwo osmańskie powstało pod koniec XIII wieku, do Europy wkroczyło w drugiej połowie XIV wieku, a sto lat później zakończyło tysiącletnie dzieje Cesarstwa wschodniorzymskiego, znanego obecnie jako Cesarstwo Bizantyńskie. Ono zaś było kontynuatorem jeszcze starszego państwa, którego początki datujemy na rok 753 p.n.e. Imperium Osmańskie było państwem wielonarodowym, w którym rządził nie tylko żywioł turecki. Wielu sułtanów miało pochodzenie greckie, albańskie czy serbskie. Było wśród nich dwóch, których korzeni możemy szukać na terenie dawnej Rzeczypospolitej.
Średniowieczne manuskrypty to nie tylko domena mężczyzn. Wiemy, ile przepisały kobiety
24 marca 2025, 17:58Średniowieczne manuskrypty nieodmiennie kojarzą się z mrówczą pracą mnichów w skryptoriach. Wiemy jednak, że ich kopiowaniem zajmowali się nie tylko mnisi, ale i mniszki. Na przykład w 2019 roku opisywaliśmy badania, które dowiodły, że mniszki miały swój udział w tworzeniu luksusowych iluminowanych manuskryptów. Jak duży jednak był to udział? Zbadania tego zagadnienia podjęli się naukowcy z Wydziału Lingwistyki Uniwersytetu w Bergen, a wyniki swojej pracy opisali na łamach Humanities & Social Sciences Communications.
Naukowiec pracuje nad wirtualnym chórem
23 lipca 2007, 12:54Doktor Barry Cheetham jest wykładowcą informatyki na Uniwersytecie w Manchesterze. Prywatnie jest zaś miłośnikiem śpiewu chóralnego. Naukowiec postanowił połączyć obie pasje i rozpoczął projekt, którego celem jest utworzenie wirtualnego chóru.
Czy ród "Człowieka z Lodu" wygasł?
2 listopada 2008, 10:51Öetzi, człowiek sprzed 5300 lat, którego ciało odnaleziono 17 lat temu, najprawdopodobniej pochodził z wygasłej dziś rodziny - wynika z najnowszych badań, przeprowadzonych przez włosko-angielski zespół ekspertów.
Nietoperz dostrojony na zachodzie słońca
30 marca 2010, 15:41Naukowcy z Instytutu Ornitologii Maxa Plancka ustalili, że nocki duże (Myotis myotis) orientują się w ciemnościach dzięki ziemskiemu polu magnetycznemu i choć są aktywne głównie nocą, kalibrują swój kompas na podstawie położenia słońca podczas zachodu.
Mrówki wielkości kolibra wykorzystywały globalne ocieplenia
4 maja 2011, 10:23Czterech paleontologów z USA i Kanady odkryło skamieniałość olbrzymiej mrówki wielkości kolibra. Wędrówki tego gatunku dostarczają ważnych informacji nt. tego, jak okresy ocieplenia wpływały na dystrybucję życia w eocenie (ok. 50 mln lat temu).
Wyizolowano najstarsze ludzkie DNA
2 lipca 2012, 09:14Naukowcom z Hiszpanii, Meksyku i Danii udało się wyizolować najstarsze ludzkie DNA. Z artykułu w Current Biology dowiadujemy się, że pozyskano DNA z liczących sobie 7000 lat szkieletów znalezionych na północy Hiszpanii.
Skarb z Dachu Europy
27 września 2013, 09:03Wspinaczka wysokogórska może się czasem zakończyć czymś więcej niż zdobyciem szczytu. Przekonał się o tym francuski alpinista, który na jednym z lodowców Mont Blanc natrafił na skrzynkę z napisem "Made in India". W środku znajdowały się kamienie szlachetne - szafiry, rubiny i szmaragdy - o wartości kilkuset tysięcy dolarów.
Słabo świeciła, a i tak ją zauważyli
5 grudnia 2014, 14:24Naukowcom z Europy udało się zauważyć jedną z najmniej jasnych asteroid, jakie kiedykolwiek zanotowano. Pomiędzy 28 a 30 października za pomocą Large Binocular Telescope w Arizonie obserwowali obiekt 2014 KC46.
Ludzkie zęby sprzed 100 000 lat
15 października 2015, 09:34Zęby znalezione w jednej z jaskiń na południu Chin wskazują, że Homo sapiens dotarł na tereny obecnego Państwa Środka już 100 000 lat temu. Dotychczas większość naukowców uważała, że w tym czasie nasz gatunek nie oddalił się zbytnio od Afryki. To jedno z najważniejszych odkryć w Azji w ostatniej dekadzie - mówi archeolog Michael Petraglia z University of Oxford, który nie brał udziału w badaniach.
